टोल फ्री हेल्पलाइन्स:

महिलांसाठी हेल्पलाईन - १८१     •     चाईल्ड हेल्पलाईन - १०९८     •     पोलीस हेल्पलाईन - १००     •     नॅशनल इमर्जन्सी हेल्पलाईन - ११२
 
                   

पोलीस स्टेशनमध्ये जाण्यापूर्वी “ही” माहिती तुमच्याकडे असावीच.

पोलीस स्टेशनमध्ये जाण्यापूर्वी “ही” माहिती तुमच्याकडे असावीच.
  • पोलिसात तक्रार देण्यामागे स्त्रीचे उद्देश वेगवेगळे असू शकतात. नवऱ्याला तात्पुरता धाक दाखवणे, त्याच्या वर्तणुकीत सुधारणा घडवून आणणे, अद्दल घडवणे, मोडलेला संसार पुन्हा उभा करणे किंवा त्याला शिक्षा झाली पाहिजे इत्यादी. पोलिसांकडे तक्रार देण्यापूर्वी, स्त्रीला पोलीस स्टेशनमध्ये का तक्रार नोंदवायची आहे हे समुपदेशकाने/सामाजिक कार्यकर्त्याने नीट समजून घेतले पाहिजे. कधी कधी पूर्ववैमनस्यातून स्त्रीच्या माहेरचे लोक स्त्रीच्या मनाविरुद्ध पोलीस स्टेशनला तक्रार करतात.  त्यामुळे, पोलिसांकडे तक्रार करताना त्यातून होणाऱ्या सर्व परिणामांची योग्य माहिती स्त्रीला देणे आवश्यक असते. ही माहिती पोलिसांची मदत घ्यायची अथवा नाही घ्यायची याबाबत निर्णय घेण्यास मदत करते.
  • तक्रार केल्यानंतर तिच्या तक्रारीवर पोलीस काय कारवाई करतील याबद्दल प्राथमिक माहिती द्यावी.
  • तिला छळणाच्या व्यक्तींना त्यांनी केलेल्या गुन्ह्याबाबत जास्तीत जास्त व कमीत कमी किती शिक्षा होण्याची शक्यता आहे हे तीला सांगावे.
  • तक्रार किरकोळ स्वरूपाची आहे की, गंभीर हे स्पष्ट लिहिण्यास सांगावे. किरकोळ स्वरूपाच्या तक्रारीवर पोलीस कारवाई करणार नाहीत. परंतु पुरावा म्हणून पुढे या तक्रारीचा उपयोग होईल.
  • पोलिसांच्या हस्तक्षेपामुळे मने दुखावली जाऊन संसार पूर्णपणे तुटू शकतो, किंवा धाक वाटून काही प्रमाणात सुरळीतही होऊ शकतो. या दोन्ही शक्यता लक्षात घेऊन निर्णय घेण्यास स्त्रीला मदत करावी.
  • पोलीस कारवाईनंतर स्त्री नांदायला जाणार असल्यास तिच्या सुरक्षिततेसाठी नियोजन करून घेणे.
  • पोलीस कारवाईमुळे नांदायला जाण्याच्या शक्यता संपल्या, तर तिचे कायदेशीर हक्क काय आहेत याची सविस्तर माहिती देऊन ते मिळवण्यासाठी तिला मार्गदर्शन करावे.
  • तिच्या अर्जाची दखल घेण्यासाठी महिला संघटनांनी पोलिसांवर दबाव आणावा असा तात्पुरता, पण तीव्र आग्रह संघटनांकडे धरला जातो. पोलिसांबरोबर संघर्षाची भूमिका घेणे कार्यकर्त्यांनाही तात्पुरते मानाचे वाटू शकते. परंतु समुपदेशकाने कोणत्याही कार्यपद्धतीचा अवलंब करताना त्याचे तात्पुरते आणि दूरगामी परिणाम लक्षात घ्यावेत. स्त्रीच्याही लक्षात ते आणून द्यावेत. समतोल विचार करूनच निर्णय घ्यावा.
  • काही विशिष्ट जाती, जमाती व धर्म, यांच्याबद्दल पोलिसांच्या मनात पूर्वग्रह असतात. त्यामुळे अर्ज लिहीताना या पूर्वग्रहांना खतपाणी मिळेल असे काही लिहू नये.
  • अर्जामध्ये खोटे आरोप किंवा अतिशयोक्ती करून लिहू नये.
  • स्त्रिया  त्यांचा नवरा, सासू-सासरे यांच्याविरुद्ध पोलीस स्टेशनाला खोटया तक्रारी दाखल करतात कायद्याचा गैरवापर करतात असा गैरसमज समाजामध्ये आढळतो. या गैरसमजाला कार्यकर्त्यांनी बळी पडू नये. पोलीस कारवाईबद्दल पुरेशी माहिती असेल तर आत्मविश्वास खचलेल्या स्त्रीची पोलिसांसमोर स्वतःचा प्रश्न मांडण्याची योग्य संधी मिळेल.